Toka po rrotullohet më shpejt se disa vite më parë. E thotë shkenca, por për të kuptuar më mirë situatën dhe pasojat e mundshme duhet të bëjmë një hap prapa.
Më 29 qershor 2022, planetit tonë iu deshën 1.59 të mijtat e sekondës më pak për të përfunduar rrotullimin e tij. Me fjalë të tjera, megjithëse në mënyrë të padukshme për njerëzit, dita ishte më e shkurtër dhe rrotullimi i Tokës më i shpejtë.
Ndryshimi, megjithatë, është regjistruar gjerësisht nga orët atomike, duke ngjallur komente nga më të ndryshmet, si tek ekspertët, ashtu edhe tek kureshtarët e thjeshtë.
Nuk mund të ishte ndryshe, nga ana tjetër, fakti që Toka po rrotullohet më shpejt se normalja nuk mund të mos të tërhiqte vëmendjen e askujt.
A rrotullohet toka më shpejt? Çfarë thotë shkenca
Megjithatë, duhet theksuar se kjo nuk është një ngjarje unike. Në të vërtetë, në një farë mënyre është normale, pasi gjithmonë ka pasur ndryshime të vogla në kohën që i duhet Tokës për të kryer një rrotullim të plotë.
Në fakt, u shënua një ngadalësim i lehtë deri në vitin 2016, në vitin 2020 trendi filloi të përmbyset. Me fjalë të tjera, Toka është duke u rrotulluar më shpejt që nga viti 2020.
Koha e marrë për rotacionin e 29 qershorit 2022 – 1.59 të mijtët e sekondës në më pak se 24 orë – është aktualisht më e shkurtra e regjistruar ndonjëherë, prej këtu ka ardhur zhurma dhe përhapja e madhe e lajmeve, veçanërisht në internet.
Shkaqet e këtij fenomeni të përshpejtimit nuk janë shpjeguar ende nga shkenca. Ka disa hipoteza në tryezë: nga shkrirja e akullit te lëkundjet e Chandler, megjithatë, asgjë konkrete nuk është demonstruar.
Por nëse Toka në të vërtetë po rrotullohet më shpejt se në vitet e mëparshme, çfarë pasojash mund të ketë?
Sipas dy inxhinierëve të njohur të Meta-s, Oleg Obleukhov dhe Ahmad Byagowi, probleme të rëndësishme mund të lindin për disa sisteme kompjuterike.
Këto janë në fakt keqfunksionime tashmë të pranishme, kryesisht të lidhura me saktësinë e sistemeve GPS, të cilat megjithatë mund të përkeqësohen në mënyrë drastike.
Toka po rrotullohet më shpejt: alarmi i shkencëtarëve të Meta
Meta tani është një kompani e projektuar në Metaverse. Inxhinierët e saj kanë treguar se do të kërkohet risinkronizimi i orëve në shkallë globale për të korrigjuar problemin. Kjo është një praktikë e zbatuar tashmë në të kaluarën, ndonëse me një ndryshim thelbësor.
Që nga viti 1972, një sekondë shtohet çdo 1-4 vjet. Problemi është se Toka tani rrotullohet më shpejt se 24 orë, ndërsa dikur rrotullohej më ngadalë. Rrjedhimisht, për të risinkronizuar orët e botës do të jetë e nevojshme të bëhet diçka e re: të zbresësh kohën në vend që ta shtosh atë.
“Sekonda më shumë” zakonisht shtohet më 30 qershor ose 31 dhjetor. Fatkeqësisht, për momentin, mbi këtë temë mbretëron pasiguria edhe midis shkencëtarëve. Në fakt, për momentin nuk e kemi idenë se çfarë mund të ndodhë nëse do të “korrigjojmë kohën” duke zbatuar një zbritje.
Sipas disave, gabimi Y2K madje mund të ndodhë, ose “bug i mijëvjeçarit”, katastrofa e shpallur – për fat të mirë nuk ndodhi kurrë – që duhet të kishte dërguar në kërdi sistemet kompjuterike të gjysmës së botës.
Këto janë fjalët në njoftimin e publikuar nga studiuesit e Meta: “Ka probleme sa herë futet një sekondë e kërcyer. Meqenëse ndikimi i një sekonde të kërcimit negativ nuk është testuar kurrë në një shkallë të gjerë, ai mund të ketë një efekt shkatërrues në softuerët që mbështeten në kohëmatës ose mjetet e planifikimit”.
